Trong những năm gần đây, thiền đã trở thành một trong những phương pháp rèn luyện sức khỏe quan trọng cho những ai muốn tìm kiếm hạnh phúc. Thiền đã, đang và có xu hướng được thực hành trên toàn thế giới bởi nhiều lý do.
Vậy thiền là gì? Ngồi thiền có lợi ích gì trong cuộc sống?
Thiền là gì?
“Thiền” trong Phật giáo gọi đầy đủ là “thiền định”. Mục đích của ngồi thiền là để định tâm. Trong tu học Phật Pháp mà không có thiền thì không thể nào thành tựu đạo quả. Bởi tâm chúng ta rất rối ren, phức tạp như con khỉ, con vượn nhảy lung tung nên thiền là một phương pháp để quản trị tâm, giúp tâm an định, không lăng xăng, không chạy nhảy bất như ý. “An” là không nguy hiểm, “định” nghĩa là yên.
Các loại thiền
Đối với người tu tập, thiền rất quan trọng vì nó là phương pháp giúp người tu đạt được trí tuệ tối thượng và đạt được giải thoát. Có hai Pháp hành thiền cơ bản trong Phật giáo là thiền chỉ (thiền định) và thiền quán (thiền tuệ).
Trong thiền chỉ, chữ “chỉ” có nghĩa là đình chỉ, tức là chúng ta dừng lại và định lại tâm. Đi sâu hơn vào thiền chỉ, có 3 cách chỉ.
– Thứ nhất, hệ duyên thủ cảnh chỉ, thủ cảnh nghĩa là giữ lấy một cảnh nào đó để tâm đứng yên. Ví dụ chúng ta chú tâm vào đầu mũi hay một vật nào đó để định tâm không cho xao lãng.
– Thứ hai, chế tâm chỉ, tức là khi tâm vui khởi lên, ta liền đè xuống, như mạch nước vừa phun lên đã bị chặn lại.
– Thứ ba là thể chân chỉ, khi tâm khởi niệm ta dùng trí tuệ để hiểu rằng đó là hư huyễn, là duyên hợp giả tạm, nên nếu ta không dính mắc thì tâm sẽ sẽ dừng yên.
Thiền quán tức là nhìn sâu. Trong thiền quán vị hành giả sẽ thấy được tính duyên sinh, vô ngã, vô thường, và khổ đau của tất cả các Pháp. Từ đó, lìa bỏ tham ái và chấp thủ để chấm dứt nhân sinh tử, đắc Niết Bàn.
Lợi ích của ngồi thiền theo Phật dạy
Tọa thiền (ngồi thiền) là liều thuốc vô cùng bổ dưỡng cho cơ thể và tinh thần của chúng ta. Bởi khi căng thẳng, mệt mỏi, chỉ cần ngồi thiền 15 phút là sẽ cảm thấy tâm an định, năng lực sẽ được cân bằng và hồi sinh.
Thiền giúp tăng khả năng tập trung, tĩnh tâm, tăng tính kiên nhẫn để tâm an định, giảm bớt đau khổ phiền não. Từ đó tập trung làm việc, giải quyết mọi việc nhanh chóng, chính xác và đạt được nhiều thành tựu.
Đối với học sinh, sinh viên thiền giúp giảm bớt căng thẳng trong học tập, nâng cao trí tưởng tượng, sáng tạo và tiếp thu thông tin nhanh chóng.
Đặc biệt, thiền là một trong những công cụ rất tốt giúp chúng ta quản trị năng lượng dục. Nếu không quản trị được nó sẽ dẫn chúng ta làm những việc bậy bạ, nguy hiểm, hao tổn nhiều sức lực, suy giảm trí tuệ rất nhiều. Nhưng nếu biết chuyển hóa thì nguồn năng lượng này sẽ giúp phát huy trí tuệ và phục vụ rất tốt cho cuộc sống của chúng ta.