Thập Thiện Nghiệp – 10 điều Phật dạy ta làm người

0
55

Thập Thiện Nghiệp được xem là gốc rễ của mọi pháp lành trên thế giới này. Thực hành Thập Thiện Nghiệp giúp chúng ta có được cuộc sống an lạc ở hiện tại và cả đời sau.

Thập Thiện Nghiệp là gì?

Thập Thiện Nghiệp có nghĩa là 10 điều lành. Nghiệp trong Thập Thiện Nghiệp có nghĩa là hành động. Nghiệp có thể chia thành lành, dữ hoặc không lành không dữ. Lành theo đạo Phật có nghĩa là mang lại lợi ích cho chúng sinh trong hiện tại cũng như trong tương lai. Ngược lại, dữ nghĩa là có hại cho chúng sinh trong hiện tại cũng như trong tương lai.  

Nơi phát khởi của mười nghiệp dữ và nghiệp lành

Trong cuộc đời mỗi người, những hành động mà chúng ta tạo ra có thể dẫn đến rất nhiều nghiệp chướng. Nhưng nhìn chung, nghiệp dữ và nghiệp lành bắt nguồn từ ba nơi sau đây: Thân (việc làm), Khẩu (lời nói), Ý (ý nghĩ).

Những loại nghiệp dữ

Nghiệp dữ chia ra làm 3 loại như sau:

  • Những nghiệp dữ về Thân gồm có: Sát sanh, trộm cắp, dâm dật.
  • Những nghiệp dữ về Khẩu gồm có: Nói dối, nói thêu dệt, nói lời hung ác, nói lưỡi hai chiều.
  • Những nghiệp dữ về Ý gồm có: Tham lam, giận hờn, si mê.

Những loại nghiệp lành

Nghiệp lành là những việc làm ngược lại với nghiệp dữ. Có tất cả mười nghiệp lành được chia như sau:

– Về thân gồm có: Không sát sanh, không tà dâm, không trộm cắp.

– Về khẩu gồm có: Không nói dối, không nói lời hung ác, không nói thêu dệt, không nói lưỡi hai chiều.

Mười nghiệp lành mang lại phúc đức

Ý nghĩa và giá trị mười nghiệp lành mang lại

Không sát sinh

Trên đời này không có gì vui hơn được sống, cũng không có ân huệ nào lớn hơn ân huệ không làm tổn hại đến mạng sống của chúng sanh. Một con chim sắp bị cắt cổ, khi được thả ra có thể bay lượn trên bầu trời bao la, hay một con cá sắp bị đánh vảy nếu được thả ra có thể vùng vẫy và bơi lội tự do giữa dòng nước thì hạnh phúc biết nhường nào. 

Vào thời điểm sinh tử, thoát khỏi bị giết hại là niềm hạnh phúc lớn lao của muôn loài. Vì vậy, không sát sinh mà phóng sành là nghiệp lành đứng đầu trong Thập Thiện Nghiệp.

Không trộm cướp

Không trộm cắp có nghĩa là không chiếm đoạt những thứ không phải của mình và người đó không có ý định chiếm đoạt.

Người không trộm cắp mà còn bố thí thì theo kinh Thập Thiện Nghiệp sẽ được những pháp lành sau đây:

  • Tiền của có dư không bị giặc giả cướp mất, chính quyền tịch thu, không bị nạn lụt trôi, lửa cháy và con cái phá tán.
  •  Được nhiều người tin cậy.
  •  Không bị lừa dối.
  • Được mọi người khen ngợi lòng ngay thẳng của mình. 
  •  Tâm an lạc, không lo sợ vì sự tổn hại gì cả.
  •  Khi chết sẽ được sanh lên cõi Trời.

Không tà dục

Theo kinh Lăng Nghiêm: “Lòng dâm không trừ, thì không thể ra khỏi trần lao”. Dâm dật chính là nguyên nhân của sanh tử luân hồi. Đó chính là ma chướng ngăn cản bước đường tu giải thoát. Người xuất gia muốn chứng quả, thành đạo thì phải đoạn trừ dâm dật ở thân và tâm.

Kinh Thập Thiện Nghiệp có nói: Không tà dục và giữ được tịnh hạnh thì sẽ đạt được 4 lợi ích sau:

  • Sáu căn (mắt, mũi, tai, lưỡi, thân, ý) đều được vẹn toàn.
  • Đoạn trừ hết phiền não, quấy nhiễu.
  • Không ai dám xâm phạm vợ chồng con cái.
  • Được tiếng tốt, mọi người khen ngợi.

Không nói dối

Không nói dối là nói sự thật, nói những gì mình nghĩ, suy nghĩ và lời nói nhất quán với nhau. Nói dối để khiến những người xung quanh không còn tin những gì bạn nói là sự thật. Nói dối vì sợ hãi khiến chúng ta quen với việc che giấu tội lỗi của mình và không biết cách sửa chữa lỗi lầm của mình. Nói dối để trục lợi hoặc khoe khoang còn là tội nặng hơn.

Không nói thêu dệt

Không nói thêu dệt nghĩa là không thêu hoa, không dệt gấm để lay động lòng người, quyến rũ họ làm điều sai quấy. Những người hay nói lời thêu dệt là những kẻ có lòng dạ bất chính, lợi dụng người khác để trục lợi. Người như vậy sẽ bị mọi người khinh rẻ và xa lánh.

Theo kinh Thập Thiện Nghiệp đạo, những người không nói lời thêu dệt sẽ có được những lợi ích sau:

  • Được người trí thức yêu mến.
  • Hay giải đáp được những câu hỏi khó khăn.
  • Làm người có uy đức, cao quý trong cõi nhân thiên.

Không nói lưỡi hai chiều

Không nói lưỡi hai chiều có nghĩa là không đến bên này nói xấu bên kia, đến bên kia lại nói xấu bên này, gây mâu thuẫn cho đôi bên dẫn đến ác cảm, thù oán lẫn nhau. Người không nói lưỡi hai chiều là người không có ác tâm, không nói những lời trái ngược để gây hiểu lầm giữa mọi người, khiến kẻ thân thành thù, thù thành xa.

Theo kinh Thập Thiện Nghiệp đạo, người không nói lưỡi hai chiều sẽ có được những lợi ích sau:

  • Bà con, dòng họ luôn được sum họp.
  • Tình bằng hữu của thiện tri thức được vững bền bất hoại.
  • Đức tin bất hoại.
  • Pháp hạnh bất hoại.

Không nói lời hung ác

Không nói lời hung ác nghĩa là không nói ác độc, hung dữ, thô tục hay mắng nhiếc gây đau khổ cho người khác. Người không nói lời hung ác là người chỉ nói những điều tốt đẹp, đạo đức, từ bi khiến ai nghe cũng hân hoan, kính trọng.

Theo kinh Thập Thiện Nghiệp đạo, người không nói lời hung ác mà chỉ nói lời ôn hòa sẽ đạt được những công đức như sau:

  • Nói lời nào cũng khôn khéo đúng lý và có lợi ích.
  • Nói điều gì thường được mọi người nghe theo và tin cậy.
  • Nói ra lời nào cũng không bị ai chỉ trích mà còn được mến yêu.

Không tham muốn

Ngũ dục là năm ham muốn mà nhiều người thường mắc phải là tiền của, sắc đẹp, danh vọng, ăn uống và ngủ nghỉ. Ngũ trần dục lạc này vui ít mà khổ nhiều. Tham tiền thì đày đọa thân sống, tham sắc đẹp thì tốn tiền mất sức, tham danh vọng thì lao tâm khổ trí, tham ăn uống thì sẽ hại thân, tham ngủ nghỉ thì trí não đần độn, tối tăm. 

Ngũ dục chính là nguyên nhân ràng buộc kiếp người trong vòng sanh tử, luân hồi và sa đọa. Người không ham muốn là người biết tu hành Thiểu Dục và Tri Túc. Thiểu Dục nghĩa là muốn ít còn Tri Túc là biết đủ. Theo kinh Thập Thiện Nghiệp đạo, người không tham muốn sẽ đạt được những điều tốt đẹp sau:

  • Ba nghiệp (thân, khẩu, ý) đều được tự tại, vì nhân các căn đều đầy đủ.
  • Của cải không bị mất mát hay bị cướp giật.
  • Phúc đức tự tại.
  • Những điều tốt đẹp sẽ đến với mình, mặc dù mình không mong ước. 

Không giận hờn

Không giận hờn là giữ được bình tĩnh, nhu hòa khi đối mặt trước cảnh trái ý nghịch lòng. Giận hờn là thói quen xấu tai hại bởi nó như một ngọn lửa dữ không ngừng thiêu đốt chính mình và những người xung quanh. 

Theo kinh Thập Thiện Nghiệp đạo, người nào không giận hờn thì sẽ nhận được tám món tâm pháp sau:

  • Không tâm khổ não. 
  • Không tâm giận hờn.
  • Không tâm tranh giành.
  • Tâm nhu hòa ngay thẳng.
  • Tâm từ bi như Phật. 
  • Thường mang lại lợi ích cho chúng sanh. 
  • Thân tướng trang nghiêm, chúng sinh đều tôn kính.
  • Có đức nhẫn nhục, được sanh lên cõi Phạm Thiên.

Không si mê

Không si mê nghĩa là biết phán đoán đúng đắn, nhận định rõ ràng, không tin vào những lời mê tín dị đoan. Người không si mê là người có trí huệ, tin nhân quả Luân hồi, thường tu hạnh Bát nhã và tiến mãi trên con đường giải thoát. 

Trên đây những thông tin về Thập Thiện Nghiệp. Tu Thập Thiện Nghiệp sẽ giúp thân tâm được cải thiện đẹp đẽ hơn, tránh khỏi đọa lạc chốn tam đồ, hưởng được phước báo cõi Nhân, Thiên và Niết Bàn.

BÌNH LUẬN

Please enter your comment!
Please enter your name here