Một lần phải xếp hàng trước cổng bệnh viện để xin suất ăn từ thiện, khi kinh tế gia đình đã ổn định, Kim Long quyết định mở quán cơm 2.000 đồng để trả ơn cuộc đời.
Khoảng 10 giờ sáng, khi thấy khoảng 70 người xếp hàng chờ, trong quán ăn rộng 30 m2 nằm trên đường Ngô Gia Tự, quận 10, chị Vương Kim Long (35 tuổi) nhanh tay cho cải thìa vào nồi nước sôi. Bên cạnh, ba nhân viên quán đang cắt đậu bắp luộc. Trong tủ kính, các khay đồ ăn nóng hổi được xếp sẵn gồm sườn, đậu hũ và chả lụa kho.
Xong việc, người phụ nữ chủ động đỡ cụ bà 87 tuổi vào trong ngồi chờ mở cửa bán. Một giờ sau, mọi người xếp hàng để lấy cơm, đồ ăn và ngồi dùng tại chỗ. Nhiều thực khách ngồi trên ghế vỉa hè để ăn vì không gian bên trong quán đã chật kín.
Quán chay của chị Long đã hoạt động được 6 tháng, phục vụ cơm trưa từ thứ Hai đến thứ Bảy. Mỗi buổi có trung bình khoảng 700-800 khách, phần lớn là người bán vé số, nhân viên bảo vệ, tài xế xe ôm, sinh viên, người lao động, người khuyết tật và người già neo đơn tại Quận 10.
Chủ quán cho biết, 12 năm trước, cô từng xếp hàng trước Bệnh viện Ung Bướu, quận Bình Thạnh để xin đồ ăn từ thiện khi đang chăm sóc mẹ chồng tại đây.
Vài năm sau, mẹ chồng chị vượt cửa tử và khỏe mạnh trở lại cũng là lúc kinh tế của vợ chồng Long ổn định hơn. Họ muốn trả ơn cuộc đời bằng cách tặng bữa ăn cho những người khó khăn. Tuy nhiên, thay vì phát miễn phí, vợ chồng chị mở quán chay bán suất ăn 2.000 đồng một bữa để người đến ăn cảm thấy như là khách và không mang nợ ai.
Năm 2020, hai quán Tùy Tâm tại quận 11 lần lượt ra đời. Giữa năm 2023, Long quyết định mở quán Tùy Tâm 3 trên đường Ngô Gia Tự, mỗi bữa ăn giá 5.000 đồng, mang đi 25.000 đồng. Đúng như tên gọi, khách đến Tùy Tâm thanh toán bằng cách bỏ tiền vào một chiếc thùng. Số tiền có thể ít hoặc nhiều hơn. Nếu khó khăn thì không cần phải trả tiền.
Chị Long nhận được sự ủng hộ từ gia đình để toàn tâm quán xuyến bếp ăn. Chồng cô, anh Hoàng Nhân (34 tuổi) không ngừng động viên, cùng mẹ chồng ở nhà chăm sóc hai con cho Long để chị có nhiều thời gian rảnh hơn. Tuy nhiên, có ngày Long chỉ ngủ được hai tiếng. 3 giờ sáng, chị phải thức dậy mua rau củ, chế biến món ăn rồi lại chuẩn bị nguyên liệu cho ngày hôm sau.
Ngày đầu tiên khai trương, quán chỉ có 100-200 khách, nhưng con số này đã tăng gấp ba sau một tuần hoạt động. Mỗi ngày bếp nấu 50 kg gạo, 70 kg rau và đồ chay, món ăn thay đổi hàng ngày. Chị thuê thêm 5 nhân viên để phục vụ thực khách.
Số tiền khách trả chỉ đủ trang trải một phần tiền điện, nước nhưng Long vẫn rất trân trọng. “Họ mua bữa cơm chứ không phải xin”, chị Long nói. Để làm được điều này, vợ chồng cô đã dùng số tiền tiết kiệm được để duy trì hoạt động, không phụ thuộc vào tiền quyên góp của mạnh thường quân.
Nhiều ngày, chị Long phải chạy việc giữa ba quán, gần như kiệt sức nhưng không dám nghỉ ngơi vì biết người ta sẽ xếp hàng trước quán, thậm chí có người phải đi bộ hàng cây số để mua cơm.
Có lần, Long ngồi nghe một người lái xe ôm ở quận 10, kể rằng cả ngày anh chỉ kiếm được 20.000 đồng. Ông đến quán ăn trưa và đóng góp 5.000 đồng, để lại 15.000 đồng tiết kiệm. “Bữa ăn với họ rất quý”, chị Long nói.
Bà Mỹ Anh (87 tuổi) sống cách quán 500m, nghe hàng xóm bàn tán về quán 5.000 đồng nên tới ăn thử. Bà có 4 người con nhưng ai cũng khó khăn, đi làm cả ngày nên bà tự mua đồ ăn cho mình. Bà nói, mỗi bữa cơm có giá 5.000 đồng nhưng rất ngon. Gạo dẻo, rau xanh và gia vị vừa ăn. Mỗi lần đến, cụ bà đều được ưu tiên dìu vào trong ngồi.
Long cho biết, mỗi lần phát cơm, chị thường nhớ về tuổi thơ nghèo khó của mình. Chị sinh ra ở Trà Vinh, ba qua đời vì bệnh ung thư, mẹ phải gửi chị lên nhà dì ở TP.HCM sinh sống. Dù có nhà nhưng Long cũng từng ăn cơm đường phố và nhận được sự giúp đỡ của nhiều người. Chính vì thế, mà chị đã duy trì quán Tuỳ Tâm suốt ba năm nay.
“Tôi mang ơn cuộc đời nên muốn sẻ chia”, chị nói.
